ไรแดง เป็นศัตรูที่สำคัญที่สุดชนิดหนึ่งของกล้วยไม้ พบการระบาดทำลายบนกล้วยไม้ทุกสกุล โดยเฉพาะกล้วยไม้สกุลหวาย ระบาดมากในสถานที่ที่มีอากาศร้อนและแห้งแล้ง ไรแดงเป็นศัตรูพืชจำพวกปากดูดที่มี 8 ขา จัดในกลุ่มของแมงมุม มีขนาดเล็กมาก แต่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่าหรือใช้เลนส์ขยาย มองเห็นเป็นจุดสีแดงเล็กๆ เคลื่อนไหวได้ ไรศัตรูพืชมีสีต่างๆ เช่น สีแดง สีเหลืองอมเขียว สีเหลือง และส้ม รูปร่างค่อนข้างกลม มักจะอยู่รวมกันเป็นกลุ่มอาศัยทางด้านใต้ใบ และหลังกลีบดอก
ไรแดงจะทำลายกล้วยไม้โดยดูดกินน้ำเลี้ยงจากส่วนต่างๆ ของกล้วยไม้ เช่น ใบ ข้อ หรือ ลำต้น และดอก มักพบการทำลายที่หลังใบทำให้เกิดเป็นจุดด่างขาวเล็กๆ และมีคราบสีขาวของไรเกาะหรือจับด้านหน้า ผิวใบไม่เรียบมีสีเหลืองและค่อยๆ เป็นสีเข้มขึ้นจนถึงสีน้ำตาลเหมือนผิวเหล็กเป็นสนิม บริเวณผิวใบเป็นจุดยุบลง หากเข้าทำลายที่ข้อหรือลำต้น จะเห็นไรเกาะกลุ่มแน่นเป็นกระจุก ลำต้นเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลหรือดำ จึงมักเรียกว่า “โรคข้อดำ” ซึ่งทำให้ต้นชะงักการเจริญเติบโต ดอกอ่อนหรือช่อดอกอ่อนและดอกตูมเป็นส่วนที่มักได้รับความสียหายมาก ไรแดงจะดูดกินน้ำเลี้ยงที่ด้านหลังของกลีบดอกโดยเฉพาะบริเวณโคน ทำให้กลีบดอกเป็นรอยช้ำบุ๋มเป็นจุดสีม่วงเข้ม ถ้าทำลายตั้งแต่ระยะดอกตูม เมื่อดอกบานแผลจากการทำลายจะเห็นที่บริเวณกลีบล่าง และก้านดอก เรียกว่า “ดอกหลังลาย” หรือ “โรคหลังลาย”
ชนิดของไรแดงที่พบทำลายกล้วยไม้มีหลายชนิด คือ Dolichotetranychus vandergooti, Tenuipalpus pacificus, Brevipalpus californicus และ Brevipalpus phoenicis
-
เก็บทำลายต้นกล้วยไม้ที่ไม่ต้องการทิ้ง เพื่อไม่ให้เป็นแหล่งอาศัยของไร
-
หากพบการระบาดไม่มาก ให้ฉีดด้วยกำมะถันผงทุก 4-5 วัน 2-3 ครั้ง
-
แต่ถ้าพบการระบาดมาก ควรใช้สารป้องกันกำจัดไรแดง เช่น โพรพาร์ไกต์ ฉีดพ่นทุก 3-4 วัน
เอกสารประกอบการเรียบเรียง
กุลฉวี กำจายภัย. 2526. โรคและแมลงศัตรูกล้วยไม้. หจก. ฟันนี่พับบลิชชิ่ง. 114 หน้า.
ธีระ สูตะบุตร. 2517. โรคของกล้วยไม้. วิทยาสารกล้วยไม้บางเขน. 375 หน้า.
พิสมัย ชวลิตวงษ์พร. 2538 . แมลงศัตรูไม้ดอกไม้ประดับของประเทศไทย.
อนงค์ จันทร์ศรีกุล. 2524. โรคและศัตรูไม้ประดับ. บริษัท สำนักพิมพ์ไทยวัฒนาพานิช จำกัด. 163 หน้า.
อำไพวรรณ ภราดร์นุวัฒน์. 2526. โรคของไม้ดอกไม้ประดับ. ภาควิชาโรคพืช คณะเกษตร
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. 126 หน้า.
อำไพวรรณ ภราดร์นุวัฒน์. 2540. โรคของกล้วยไม้. ใน สมศักดิ์ รักไพบูลย์สมบัติ. ปลูกเลี้ยงกล้วยไม้
จากประสบการณ์. สมาคมพฤกษชาติแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์. 414 หน้า.
สนใจข้อมูล/ความรู้ ด้านการเกษตรสามารถเข้าไปดูได้ที่
 |
goo.gl/oezFiy หรือ พิมพ์ @sotus |
 |
www.facebook.com/sotus.int/ |
 |
https://www.youtube.com/channel/UCr0T_masJxA8_h5Y9xM5vdw |